*AGJERIMI I 6 DITEVE NE MUAJIN SHEUAL*
Vellezer te nderuar, e lus Allahun qe te na i pranoje veprat e mira dhe te jete i kenaqur me ne te gjithe!
Ne vazhdim po flasim ne menyre te shkurtuar per disa nga rregullat e dispozitat e agjerimit te 6 diteve ne muajin sheual.
💠 I Derguari i Allahut (paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi te) ka thene: “ *Kush agjeron Ramazanin, pastaj e pason ate me 6 dite nga sheuali, shperblehet sikur te kete agjeruar gjate gjithe kohes (vitit).*” (Transmeton Muslimi dhe te tjere. Eshte transmetuar ne disa rruge te ndryshme. Hadithin e transmeton nje grup prej sahabeve)
💠 Disa çeshtje qe kane te bejne me agjerimin e 6 diteve nga muaji sheual:
1. Vlera e agjerimit ne muajin sheual, duke perfshire dhe mendimet ndryshe ne lidhje me agjerimin gjate ketij muaji, per te cilat kane folur qartesisht dijetaret e cdo medh’hebi. Pergjigjja e tyre per keto mendime eshte e mjaftueshme dhe e drejte. Nderkaq, ata kane justifikuar imamet e tyre. Por, cfare eshte me e rendesishmja, i jane permbajtur me perpikmeri tekstit te sheriatit, duke e madheruar ate. Nderkohe, nuk jane treguar fanatike ndaj medh’hebeve dhe imameve te tyre, ne rastet kur fjala e tyre nuk perputhet me ate cfare eshte transmetuar saktesisht nga i Derguari i Allahut (a.s.). Ne raste te tilla i kane refuzuar mendimet e tyre.
2. Sa i perket agjerimit te 6 diteve nga sheuali, ato mund te agjerohen menjehere pas festes se Fiter Bajramit te gjitha se bashku ose te shperndara. Te dyja keto menyra lejohen. Nje pjese e te pareve tane te nderuar nuk e kane pelqyer qe 6 ditet te agjerohen menjehere pas festes. Gjithsesi, kjo ceshtje eshte e ndryshme nga nje person tek tjetri, nga nje gjendje tek tjetra. Ndoshta mund te jete me mire per nje person qe te shpejtoje, ndersa tjetri ta vonoje. Por, ne pergjithesi duhet thene se shpejtimi eshte me i mire, sepse Allahu i Lartesuar thote: “ *Garoni ne vepra te mira.”*
3. Koha e agjerimit te 6 diteve:
Teksti i hadithit te lartpermendur tregon se agjerohet ne muajin sheual.
Kush thote dicka ndryshe, bie ne kundershtim me tekstin. Permendja e muajit sheual ne hadith duhet marre ne konsiderate. Perndryshe, cfare dobie do te kishte specifikimi i muajit sheual?! Nxjerrja e tekstit nga konteksti pa argument eshte i papranueshem. Nese do te lejohej nje gje e tille, atehere do te ndryshoheshin shume tekste te sheriatit. E per pasoje nuk do te punohej sipas tyre. Nderkaq, do te ndryshoheshin kohet e adhurimeve per shkak te interpretimeve te gabuara.
4. Plotesimi i agjerimit te muajit te Ramazanit eshte kusht qe i paraprin agjerimit te 6 diteve te sheualit, sipas mendimit me te sakte te dijetareve. Ky kusht eshte permendur ne tekstin e hadithit, prandaj duhet t’i permbahemi tekstit dhe te vertetes juridike dhe gjuhesore qe misherohen dukshem ne hadith. Muaji henor ka 29 ose 30 dite. Plotesimi i agjerimit te muajit te Ramazanit eshte nje e vertete juridike. Kush ka mendim ndryshe, le te sjelle argumentin e qarte. Gjeja me e mire eshte qe te punohet me te gjitha tekstet. Nuk lejohet neglizhimi i disa prej tyre.
5. Nese 6 ditet nuk agjerohen ne sheual, a mund te plotesohen ne muajt e tjere?
Per kete ka mendime te ndryshme. Mendimi me i sakte eshte qe nuk lejohet nje gje e tille. Gjashte ditet e sheualit jane si agjerimi i dites se Arafatit apo te Ashures, qe nuk mund te kompensohen me vone. Keto ditet e sheualit nuk mund te krahasohen me disa sunete te namazit, si: vitri dhe sunetet e forta, qe mund te plotesohen me vone. Arsyeja eshte se agjerimi nuk eshte si namazi dhe nuk ka ngjashmeri mes tyre. Kur njeriu semuret apo udheton, per namazin ai shperblehet si ne kohen kur ka qene i shendetshem dhe ne vendin e tij. Gjithashtu nuk eshte transmetur nga ndonjeri prej sahabeve qe te kete plotesuar agjerimin e 6 diteve te sheualit ne muajt e tjere.
6. Sa i perket nijetit te agjerimit te ketyre gjashte diteve, eshte me e mira qe ai te behet naten. Por lejohet te behet diten; dhe agjerimi eshte i sakte, nese behet gjate dites. Sigurisht qe kjo e fundit nuk eshte aq e preferuar. Kjo shprehet qarte ne medh’hebin Hambeli. Sikurse gjendet edhe ne nje prej opinioneve te Shafinjve. Imam Neuiu ka zgjedhur pikerisht kete. Ka dhe nje mendim tjeter qe thote se e merr shperblimin e plote, por me afer te vertetes eshte mendimi i pare. Imam Neuiu thote se nuk eshte njesoj si ai qe e arrin namazin ne rekatin e pare dhe ai qe e arrin ne te dytin apo te tretin, sa i perket shperblimit. Ndonese te gjithe e arrijne namazin. Keshtu eshte edhe ceshtja e agjerimit.
7. Ai qe agjeron 6 dite nga sheuali mund te beje nijet edhe per agjerimin e dites se hene dhe te enjte apo agjerimin e tre diteve te cdo muaji , ngaqe lejohet nderfutja e ketyre ibadeteve. Keshtu veprojne njerezit e mencur. Por eshte e domosdoshme qe nijeti baze, qellimi kryesor e ne vetvete, te jete agjerimi i gjashte diteve. Ndersa cdo gje tjeter vjen jo si qellim ne vetvete, por si qellim dytesor.
8. Sipas mendimit te sakte, lejohet qe me nijetin e 6 diteve te agjerohet dita e shtune, sepse agjerimi i dites se shtune ne kete rast nuk eshte qellim ne vetvete. Ndersa per ndalesen e agjerimit te dites se shtune nuk ka transmetim te sakte.
9. Nuk lejohet te vecohet agjerimi i dites se xhuma, ngase i Derguari i Allahut (paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi te) e ka ndaluar nje gje te tille. Por, nese shoqerohet me nje dite para ose pas, nuk ka problem.
Ky eshte medh’hebi i Shafinjve dhe Hanbelinjve. Eshte thene se nuk ka problem kur agjerohet dita e xhuma (e vecuar) me nijetin per 6 ditet e sheualit, ngase ndalesa ka ardhur per vecimin e dites se xhuma, si qellim ne vetvete. Ky eshte mendimi me i sakte.
10. Eshte perhapur nje mendim i gabuar dhe i demshem qe thote se nese ndonjeri agjeron ne ndonje vit 6 ditet e sheualit, atehere duhet te agjeroje cdo vit. Nje mendim i tille nuk ka baze ne sheriat dhe nuk njihet nga dijetaret.
11. Gruas nuk i lejohet te agjeroje pa lejen e burrit, kur ai eshte prezent.
12. Nuk lejohet qe njekohesisht te behet nijet per plotesimin e diteve te Ramazanit dhe agjerimin e diteve te sheualit, sepse sipas hadithit agjerimi i diteve te sheualit vjen pasi te plotesohet muaji i Ramazanit. Plotesimi i muajit te Ramazanit eshte farz; kur nje sunet eshte qellim ne vetevete nuk mund te hyje tek nje farz. Shumica e juristeve islame jane te ketij mendimi.
13. Gjithashtu kur agjerimi i gjashte diteve te sheualit dhe agjerimi i tre diteve te mesit te muajit henor, kur qe te dyja keto jane qellim ne vetvete, nuk lejohet qe te nderfuten nijetet. Nje pjese e dijetareve thone se lejohet. Ky eshte medh’hebi i Shafinjve dhe i te tjereve. Kete mendim ka zgjedhur Ibn Bazi dhe Ibn Uthejmini. Gjithsesi, kjo ceshtje i permban te dyja mundesite.
14. Kur agjerohet vullnetarisht nje dite e caktuar apo kemi te bejme me nje sunet te forte, eshte i domosdoshem nijeti. Nuk lejohet te agjerohet me nijet te papercaktuar. Keshtu theksojne Hanefinjte dhe Shafinjte.
15. Nuk lejohet qe te ndryshohet nijeti nga nje agjerim i papercaktuar tek nje agjerim i percaktuar. Per ta ilustruar kete: nese dikush ben nijet te agjeroje diten e enjte, pastaj gjate dites deshiron te ndryshoje nijetin, duke e konsideruar agjerim te diteve te sheualit, nje gje e tille nuk i lejohet.
💠Kush deshiron te mesoje me shume rreth ketyre ceshtjeve mund te lexoje librin “Bulug el-menali fi ehkami sijami es-siti min sheualin” nga vellai juaj (Fehd bnu Jahja el-Amari).
💠E lusim Allahun e Lartesuar qe te na i pranoje te gjitheve
veprat e mira, te na i beje te kuptueshme fene e Tij, qe te punojme sipas sunetit te Profetit me te nderuar Muhamedit (paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi te).
💠 *Autori i shkrimit:
*Ebu Abdurrahmani ( Fehd bnu Jahja el-Amari)*
E hene, dt.02.10.1441 h
Perktheu:
K. Bardhi